Prasa (łac. presso tłoczyć) – określenie dzienników, czasopism i "środków masowego przekazywania powstałych w wyniku postępu technicznego" o charakterze informacyjnym, wydawanych periodycznie, nie rzadziej niż raz do roku, wyróżniających się stałym tytułem i kolejnym numerem. Określenie "prasa" pochodzi od nazwy maszyny drukarskiej i sposobu powstawania "prasy", który polega na odciskaniu znaków na papierze. Informacja jest podawana za pomocą pisma i obrazu stałego lub, w przypadku mediów elektronicznych, za pomocą dźwięku, wizji lub innej metody przekazywania informacji. Prasa zalicza się do mediów jednokierunkowych, co oznacza pewną pasywność i powoduje brak bezpośredniej reakcji odbiorcy w stronę nadawcy.
Badaniem naukowym prasy zajmuje się prasoznawstwo.
Prasa jest jednym z najstarszych środków masowego przekazu, a jej początkowe fazy stwierdzono jeszcze w II wieku p.n.e w Chinach, czy też w Europie słynne "Acta Diurna Populi Romani" założone przez Juliusza Cezara w 59 p.n.e. Prawdziwy rozwój prasy datuje się na wiek XVI-XVIII, kiedy to po wynalezieniu druku zaobserwowano dynamiczny rozwój prasy - powstawanie periodyków (1562, Włochy) czy magazynów (1594, Niemcy). Dopiero w XIX wieku prasa zaliczona została oficjalnie do mass mediów.
Do masowego rozwoju prasy przyczyniły się:
pierwszy podwodny kabel telegraficzny między Ameryką i Europą umożliwiający błyskawicznie przekazywanie informacji między kontynentami,
wynalazek telefonu stworzony przez Grahama Bella,
udoskonalenie prasy walcowej pozwalającej równoczesny druk na obu stronach kartki,
użycie elektrycznej maszyny drukarskiej oraz kolorowego druku,
bardziej efektywna produkcja papieru,
powstanie maszyny do pisania,
opatentowanie linotypu, potrajającego szybkość składania druku,
ulepszenie techniki półtonowego fotorytownictwa, dzięki czemu w czasopismach możliwy stał się druk fotografii
W pierwszej połowie XX wieku mówiło się o nastaniu „nowego dziennikarstwa” (New Journalism), które zaczęło intensywnie szukać sposobów na poszerzenie kręgu zainteresowanych prasą. Joseph Pulitzer był w tej dziedzinie pionierem. W gazetach pojawiały się sensacyjne nagłówki i tematy uważane często za tabu, czyli dotyczące seksu, brutalnych morderstw, gwałtów, wypadków, a nawet plotki dotykające osób publicznych. Wówczas wyróżniano dwie metody, według których działali dziennikarze. Jedną z nich było tzw. pranie brudów (muckraking), czyli udostępnianie opinii publicznej informacji, które nie powinny być ujawnione. Innym sposobem na zdobywanie czytelników było nagłaśnianie i angażowanie się w sprawy dotykające społeczeństwa, np. walka z korupcją, nadużyciami, co zostało nazwane krucjatami prasowymi (crusading).
Zobacz także: