Literatura dla dzieci i młodzieży – zarówno literatura tworzona z myślą o dzieciach i młodzieży, jak i literatura wybierana przez nią do lektury.
Literatura taka charakteryzuje się pewnymi cechami, które do pewnego stopnia różnią ją od literatury „dorosłej". Chodzi tu przede wszystkim o taki dobór zawartości i formy, by odpowiadał potrzebom i gustom tej grupy odbiorców, przy czym autorzy tworzący ten rodzaj literatury zwykle zwracają uwagę na to, by ich dzieła wykazywały pewne walory wychowawcze i edukacyjne.
Literatura dla dzieci i młodzieży zwykle ma wartość:
wychowawczą – konflikty między głównymi bohaterami opierają się na wyraźnie zarysowanym przeciwstawieniu działań pożądanych, czyli „pozytywnych" i niepożądanych, czyli „negatywnych"; celem takiego ujęcia jest wyrobienie u młodego czytelnika zdolności rozróżniania dobra i zła; w literaturze dla dzieci i młodzieży dobro niemal bez wyjątku zwycięża, zło zaś zostaje ukarane;
edukacyjną – w fabułę wplecione bywają rozmaite informacje dotyczące świata, mogą to być np. informacje geograficzne (w powieści podróżniczej), historyczne (w powieści historycznej), etnograficzne (np. informacje dotyczące plemion indiańskich w powieściach Alfreda Szklarskiego), itp.
Powyższe elementy znajdują się w tekstach pisanych dla dzieci i młodzieży w rozmaitym stopniu. Mogą się w nich znaleźć ale nie muszą, ponieważ powstaje także pewna ilość utworów, których celem jest niemal wyłącznie rozrywka i które nie wykazują ambicji edukacyjnych ani wychowawczych.
Zobacz także: